اگرچه شاید مردم آگاهی کاملی از قطعات اجاق گاز نداشته باشند؛ اما تولیدکننده‌ها و فروشندگان محترم اجاق گازهای خانگی به‌خوبی واقف هستند که استفاده از یک قطعه غیراستاندارد، چه زیان و ضرری به برند و اعتبار محصول وارد می‌کند.
امروزه مردم برای محصولی پول خرج می‌کنند که زندگی را برای آنها ساده، آسان و خوشایند می‌کند. برای همین یک تولیدکننده باید بداند کدام قطعه را روی محصول خود نصب کند تا مردم برای آن پول بپردازند.
ما در این مقاله تعدادی از مهم‌ترین قطعات اجاق گاز را بررسی کرده‌ایم، امید است این مقاله برای شما مفید و راهگشا باشد.
در تحلیل سیستم، کارشناسان نظریه‌ای را بیان می‌کنند که اساس بحث ما در این مقاله است. طبق این نظریه، شناسایی مهم‌ترین اجزاء یک سیستم و برطرف‌کردن نقاط ضعف آن اجزاء، می‌تواند طول عمر مفید سیستم را افزایش دهد.
حال اگر فرض کنید اجاق گاز یک سیستم به‌هم‌پیوسته است و شما می‌خواهید محصول باکیفیت تولید کنید؛ باید مهم‌ترین قطعات اجاق گاز را شناسایی کنید و در خط تولید، کیفیت آن قطعات را افزایش دهید.
اما مهم‌ترین اجزاء یک اجاق گاز چه قطعاتی هستند؟ ما در این مقاله سعی می‌کنیم مهم‌ترین قطعات اجاق گاز رومیزی و دیگر مدلهای گاز را به شما معرفی کنیم. این قطعات عبارت‌اند از:
مؤسسه استاندارد در همه جهان کار بررسی و نظارت بر محصولات تولیدی را برعهده دارد. این مؤسسه علاوه‌برآن، وظیفه دارد کلیه استانداردهای کیفی در هر زمینه را تدوین و در اختیار شرکت‌های تولیدی قرار دهد. طبیعی است که محصولی مانند اجاق گاز نیز دارای استاندارد باشد. شرکت ملی استاندارد ایران در سال 1395، استاندارد وسایل پخت‌وپز خانگی را به شماره 1-1-10325 تصویب کرد. طبق این استاندارد، اجاق گازهای خانگی به 4 گروه زیر تقسیم میشود:
البته پلوپزهای خانگی، صفحه مشعل مستقل، صفحه مشعل و بریان‌کن مستقل و فرهای توکار گازی نیز در این استاندارد جزء وسایل پخت‌وپز خانگی به شمار آمده‌اند که ما تنها اجاق گازها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در این استاندارد به آزمون‌ها و کیفیت مواد اولیه اشاره شده است که به دلیل تخصصی و خارج از موضوع بودن؛ ما تنها به بعضی از نکات آن اشاره می‌کنیم و طبق آن قطعات مهم اجاق گاز را بررسی می‌کنیم.
اولین قطعه مهم که فونداسیون اجاق گاز روی آن قرار دارد، بدنه است. طبق استاندارد ملی ایران درباره دستگاه‌های پخت‌وپز، جنس بدنه باید از موادی باشد که در طول زمان از فرم اولیه خود خارج نشده و تغییر شکل ندهد. ضخامت ورقهای که با آن بدنه ساخته میشود به‌اندازه‌ای است که در برابر حرارت و واکنش‌های شیمیایی مقاوم بوده و نباید دچار اعوجاج گردد.
همان‌طور که می‌دانید آشپزخانه مکانی است که دارای رطوبت و حرارت است ضمن اینکه پخت‌وپز باعث میشود مواد چربی به‌صورت ذرات معلق روی بدنه اجاق گاز بنشیند؛ برای همین لازم است جنس بدنه اجاق گاز از موادی باشد که در طول زمان دچار خرابی نشود.
در اجاق گازهای فردار و طرح فر، جنس بدنه از ورق استیل یا فولاد ضدزنگ است که با لعاب الکترواستاتیک پوشانده میشود. به طور معمول در ساخت اجاق گاز از ورق فولاد 330 یا 430 استفاده میشود. در گازهای رومیزی توکار، اگر جنس رویه گاز از استیل است، باید مانند اجاق گازهای طرح فر، از همان ورق استیل استفاده شود و اگر از جنس شیشه است، باید از شیشه سکوریت 8 میل استفاده شود.
یکی از قطعات مهم اجاق گاز فردار و طرح فر، شلف است. اما چرا شلف اجاق گاز قطعه مهمی است؟ اجزاء دیگر اجاق گاز مانند مشعل، ترموکوپل و جرقه‌زن مهم‌تر نیستند؟ در پاسخ به این پرسش باید به استاندارد ملی ایران در مورد بدنه اجاق گاز مراجعه کرد.
شلف لغتی انگلیسی است که در زبان فارسی معنای طبقه را می‌دهد. شلف در اجاق گاز طرح فر و در طبقه‌پایینی صفحه مشعل قرار می‌گیرد. شلف به طور مستقیم تحت‌تأثیر حرارت و واکنش‌های شیمیایی است و اگر این قطعه مقاوم نباشد بعد از مدتی دچار شکستگی و آسیب میشود. به همین علت باید از موادی استفاده کنیم که دچار شکستگی و خرابی نشود. معمولاً جنس شلف از ورقهای استیل زنگ‌نزن یا آلومینیوم است. بسیار مهم است که در زمان طراحی و تولید شلف، به گوشه‌ها و زوایای خم آن دقت شود؛ زیرا آن نقاط نسبت به دیگر مناطق، نازکتر بوده که همین عیب باعث شکستگی شلف میشود.
در واحد تولید شرکت شاتل، طراحی شلف طبق دستگاه‌های کامپیوتری انجام میشود و دو واحد خم‌کاری و آبکاری، وظیفه به سرانجام رساندن طراحی‌های کامپیوتری را دارند. همچنین شلف در واحد آبکاری، دارای رویه کروماتیک شده و در برابر رطوبت و حرارت مقاوم میشود.
یکی از نکاتی که در الزامات ساخت قطعات اجاق گاز در استاندارد ملی ایران به آن اشاره شده است، قابلیت دسترسی برای نظافت است. ریل تلسکوپی از آن قطعاتی است که باید همواره تمیز شود.
وجه تسمیه این قطعه به شکل خروج آن اشاره دارد که مانند تلسکوپ از کاور خود به خارج کشیده میشود. برای همین امکان دارد گوشه‌های ریل به دلیل ذرات معلق چربی، دچار جرم و کثیفی شوند. بسیار مهم است که این قطعه به شکلی طراحی شود که مصرف‌کننده خانگی بتواند بعد از آشپزی، تمام ریل را تمیز کند. ما در شاتل گاز با کمک طراحان محصول ریل تلسکوپی را به شکل سه‌بعدی طراحی می‌کنیم و در نرم‌افزارهای تخصصی طراخی، تمام نکات جانبی را بررسی می‌کنیم.
ریل تلسکوپی قطعه‌ای است که درون اجاق گاز فردار یا طرح فر قرار گرفته و شلف روی آن نصب میشود. این قطعه باید بتواند علاوه بر تحمل گرمایی، تحمل وزنی بالایی نیز داشته باشد. ریل تلسکوپی هم باید شلف را تحمل کند و هم وزن ظرفی که روی شلف قرار می‌گیرد. برای همین در ساخت ریل تلسکوپی از ورقهای فولادی نازک که تحمل وزن بالا را دارند استفاده میشود.
یکی از مدلهای اجاق گاز، اجاق طرح فر است. در واقع این مدل اجاق گازها که در استاندارد ملی ایران با نام «اجاق گازهای کابین دار» شناخته می‌شوند؛ در قسمت پایینی اجاق به‌جای داشتن فر گاز از سبد سوپری استفاده می‌کنند.
سوپری اجاق گاز یکی از قطعات گاز طرح فر بوده که معمولاً ترکیب ریل و شلف است. سوپری، محلی برای قرارگیری ادویه‌جات، ظروف آشپزی و مواد غذایی است. البته امکان دارد سوپری تنها یک‌طبقه باشد، مانند کابینت که درون آن مواد غذایی قرار می‌گیرد.
این قطعه باید دمای بالا را تحمل کرده و در برابر رطوبت ناشی از پخت‌وپز دوام کافی را داشته باشد. به‌خاطر داشته باشید از برندهایی خرید کنید که لوازم‌یدکی اجاق گاز را تضمین کنند.
از دیگر قطعات اجاق گاز رومیزی که جنس آن اهمیت زیادی دارد، لوله اصلی گاز است. این لوله که جریان گاز ورودی را از انشعاب به مشعل‌ها می‌رساند، باید طبق استانداردهای ملی ایران روی دستگاه نصب شود. طبق استاندارد؛ جنس لوله باید از موادی باشد که امکان خم‌شدن و انعطاف را داشته باشد و در اثر جریان گاز دچار واکنش شیمیایی نشده و پوسیده نشود.
بیشتر بخوانید: بررسی جامع و تخصصی انواع لوله فرعی و لوله اصلی اجاق گاز
به طور معمول لوله اصلی گاز از آلومینیوم یا مس ساخته میشود و بسته به مدل گاز ضخامت و قطر داخلی و خارجی آن فرق خواهد کرد. یکی از موارد مهم که در آزمون استاندارد ملی ایران به آن اشاره شده است، عدم نشتی لوله‌های اصلی اجاق گاز است.
در مدلهای جدید اجاق گاز، قطعه‌ای به نام «بُرد» وجود دارد که عملکردی شبیه به مغز را برای اجاق اجرا می‌کند. تمام قطعات الکتریکی روی اجاق گاز به برد متصل می‌شوند. ترموکوپل و فندک اجاق از جمله قطعات اجاق گاز هستند که به برد متصل می‌شوند. تنظیم دما و خاموش‌شدن گاز در زمان مقرر نیز از جمله وظایف برد الکتریکی اجاق است. زمانی که شما به اجاق، زمان خاموش‌شدن می‌دهید، برد الکتریکی با ارسال سیگنال به ترموکوپل و بوبین، موجب کاهش سرعت جریان گاز شده و موجب خاموش‌شدن اجاق میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین برندهای تولیدکننده برد الکترونیکی اجاق گاز
نصب برد روی اجاق گاز که به دنبال آن نمایشگر نیز روی اجاق وصل میشود، علاوه بر زیبایی دستگاه، موجب اطمینان مصرف‌کننده به اجاق میشود. معمولاً خانم‌های کارمند یا آنها که مشغله زیادی دارند، امکان سرکشی همیشگی را به قابلمه ندارند؛ برای همین تمایل دارند از اجاق گازهای اتوماتیک استفاده کنند. برد الکتریکی ضمن نمایش دمای خروجی اجاق، می‌تواند مانند یک تایمر عمل کرده و گاز را در زمان خاص خاموش کند. همین امر سبب میشود سوختن غذا و خدای‌ناکرده خطر آتش‌سوزی به صفر برسد.
هر چند امکان دارد این ایراد شکل بگیرد که وجود برد یا نمایشگر روی اجاق گاز، قیمت تمام‌شده محصول را بیشتر کند؛ اما شما بهتر می‌دانید در دنیای شلوغ و مدرن امروز که حواس‌پرتی زیادی ما را احاطه کرده است، وجود نمایشگر بر روی اجاق گاز باعث میشود از اتفاقات تلخ جلوگیری شود.
طبق گزارش‌های آتش‌نشانی، سالانه درصد قابل‌توجهی از آتش‌سوزی‌ها مربوط به پخت‌وپز میشود که عامل اصلی آن، بی‌توجهی است. وجود برد باعث آرامش ذهنی مشتری میشود و همین امر موجب خرید او از برند شما میشود. نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که برد حتی می‌تواند به‌عنوان یکی از قطعات گاز طرح فر نیز به‌کارگیری شود و این قطعه لزوماً تنها برای اجاق‌های فردار نیست.
7- ترموکوپل
اگر بخواهیم مهم‌ترین قطعه یک اجاق گاز طرح فر یا رومیزی را بنویسیم باید به ترموکوپل اشاره کنیم. البته ترموکوپل تنها مربوط به گازهای فردار نبوده و در تمام دستگاه‌های حرارتی از این قطعه استفاده میشود. در واقع ترموکوپل یک سنسور است. سنسور تعیین دما که وظیفه آن قطع جریان گاز در زمان خاموش‌شدن مشعل است. ساختار ترموکوپل یک مدارِ بسته الکتریکی است که در یک سو، یک میله فلزی قرار داشته که نزدیک مشعل بسته میشود و در سمت دیگر، مهره‌ای است که به بوبین گاز متصل میشود.
خوشبختانه قیمت ترموکوپل زیاد نبوده و روی قیمت تمام‌شده تأثیر زیادی نمی‌گذارد؛ اما جانمایی این قطعه روی محصول باعث اطمینان مشتری به برند میشود. امروزه در بیشتر برندهای معتبر از ترموکوپل استفاده میشود تا به مشتری این اطمینان داده شود که این برند به فکر امنیت شماست.
تعویض قطعات اجاق گاز امری است که حتی در استاندارد ملی کشور نیز به آن فکر شده است. به طور مثال در استاندارد نوشته شده است هرگونه وسیله حرارتی یا کنترلی در اجاق گاز باید به‌گونه‌ای درون دستگاه نصب شود که بعد از راه‌اندازی، امکان تعویض و تعمیر آن به‌راحتی امکان‌پذیر باشد. مشعل اجاق گاز نیز یکی از این قطعات و وسایل حرارتی است که باید به‌راحتی تعویض شود.
مسئله دیگری که باید به آن توجه شود راندمان خروجی اجاق گاز است که میزان آن بسته به نوع و اندازه مشعل تغییر می‌کند. سازندگان اجاق گاز باید این نکته را مدنظر داشته باشند که توان خروجی اجاق گاز بسته به مشعل، متفاوت است. زمانی که لوله اصلی، جریان گاز را به مشعل انتقال می‌دهد، بعد از جرقه‌زدن و احتراق، قطر مشعل و محل قرارگیری آن، موجب تفاوت در توان اجاق میشود.
اگر مشعل روی پایه خود به‌درستی قرار نگیرد و از مرکز صفحه انحراف داشته باشد، توان خروجی گاز با توان ورودی یکسان نبوده و در اجاق گاز با افت فشار روبرو هستیم. بسیار مهم است که در زمان طراحی صفحه رویه اجاق گاز، به مکان قرارگیری مشعل‌ها دقت شود.
استفاده از قطعات باکیفیت یک اصل پذیرفته شده در تمام خطوط تولید است. فرقی نمی‌کند شما چه کالایی یا چه مدل گازی تولید کنید، زیرا شما باید محصولی را وارد بازار کنید که دارای کیفیت باشد؛ ولو اینکه قیمت آن گران‌تر باشد.
لزوماً خیر؛ اما به دلیل نبود فر در این مدل اجاق گاز، ما می‌توانیم بدنه دستگاه را از ورق نازک‌تری استفاده کنیم.
لزوما در ساخت اجاق گاز، استفاده از قطعه مخصوص به آن مدل نداریم، مگر در مدلهای فردار که از المنت‌های مخصوص حرارتی استفاده میشود؛ اما در بعضی از اجاق گازهای رومیزی، ما از شیشه به جای صفحه استیل استفاده می‌کنیم که این کار برای گازهای فردار یا کابین‌دار، معمول نیست.
شما می‌توانید تمام قطعات مهم اجاق گاز را از شاتل تهیه نمایید. گروه صنعتی شاتل گاز با 20 سال سابقه، تامین کننده قطعات اجاق گاز بسیاری از برندهای مهم تولیدکننده اجاق گاز ایران نظیر اخوان، آلتون، داتیس، کن، آرویک، تاکنوگاز و … است. قطعات اجاق گاز ساخت گروه شاتل گاز، از بهترین مواد اولیه و تکنولوژی تولیدی بهره می‌برد و واحدهای مهمی نظیر دستگاه‌سازی، آبکاری، تراشکاری، پرس‌کاری، نقطه‌کاری و… وظیفه تولید بهترین قطعات اجاق گاز را به عهده دارند. شما می‌توانید سفارشات خود را در سایت شاتل گاز و یا با تماس با کارشناسان فروش مجموعه، ثبت نمایید.
بورس لوازم گازسوز در منطقه مولوی تهران واقع شده است.
